Sítrónukjaftæði

Á vefsíðunni Spegill.is er grein eftir Heiðu Þórðar sem fjallar um áhrifamátt sítrónusafa og matarsóda gegn krabbameini. Í greininni, sem hefur fengið hátt í 10 þúsund deilingar, er sagt að fjölmargar rannsóknir hafi sýnt fram á „eiginleika sítrónunnar gegn krabbameini“ og að blanda af sítrónusafa og matarsóda sé öflugri en lyfjameðverð.

Vá! Það er aldeilis…

Ég velti því auðvitað fyrir mér hvers vegna öll sjúkrahús bjóði þá sjúklingum ekki frekar upp á að bíta í sítrónur frekar en að gangast undir þungbærar lyfjameðferðir, sem kosta auk þess talsvert meira en poki af sítrónum úr Bónus. Í leit að svörum opnaði ég tenglana sem vísað var í sem heimildir neðst í greininni.

Einn tengillinn opnaði síðuna Godlike Productions sem er spjallborð fyrir fólk sem skiptist á sögum af fljúgandi furðuhlutum, draugum og ægilegum samsærum hinna ráðandi afla. Þar á spjallþræði um hvernig heilun og fínstilling orkustöðvanna getur læknað krabbamein kom nafnlaus notandi með óstaðfesta sögu um hvernig pabbi hans læknaði sjálfan sig af krabbameini fyrir 50 árum með því að éta sítrónur.
Hmm, ókei. Allir vita að reynslusögur eru ekki marktæk vísindi, hvað þá á spjallborði þar sem allir virðast setja upp álhatta áður en þeir byrja að pikka. Greinarhöfundur hlýtur að vera að grínast eitthvað.

Best að skoða hinar heimildir greinarhöfundar. Næsti áfangastaður er vefsíðan Regenerative Nutrition og á henni er grein eftir Marc Sircus sem titlar sig OMD, en Google segir mér að það þýði að hann sé doktor í nálastungum og austurlenskum fræðum. Greinin byggir á litlu öðru en eigin vangaveltum og tilvitnunum í Dr. Simoncini, ítalskan lækni sem var fyrir 10 árum sviptur réttindum og sakfelldur fyrir svik og afglöp sem leiddu til dauðsfalls. Sá læknir hefur verið einn helsti talsmaður þess að krabbamein sé í raun sveppasýking sem megi lækna með sítrónum, matarsóda, sírópi og hvaðeina.

Staðreyndin er sú að ekkert hefur komið fram sem bendir til þess að krabbamein sé sveppasýking eins og hann og fylgjendur matarsódaátsins halda fram og ennfremur eru engar rannsóknir til sem sýna fram á að matarsódi hafi nokkuð að segja í baráttunni við krabbamein. Vitleysan í þessum náunga og þeim sem éta hana upp eftir honum hefur orðið til þess að t.d. American Cancer Society þurfa að halda úti grein á vefsvæði sínu til að bera þvæluna til baka.

En rúsínan í pylsuendanum er þriðji og síðasti tengillinn sem Heiða Þórðar vísar á. Hann fer inn á vefsíðuna Cancer Research UK, og þar sem tengillinn vísaði á forsíðuna þurfti ég að leita á síðunni að greinum sem nefna sítrónur og matarsóda og þá kom upp þessi heimild sem bendir sterklega til þess að þó Heiða sé skrifandi sé hún mögulega ekki læs:

„Don’t believe the hype – 10 persistent cancer myths debunked“ þar sem segir meðal annars að „Internetið er drekkhlaðið myndböndum og persónulegum reynslusögum um náttúrulegar kraftaverkalækningar við krabbameinum. En stórkostlegar fullyrðingar krefjast afgerandi sannana og YouTube myndbönd og Facebook færslur eru ekki vísindaleg gögn til jafns við ritrýndar, vel gerðar rannsóknir.“

Já, þú last rétt. Máli sínu til stuðnings vísar Heiða Þórðar á vefsíðu sem segir að fólk eigi ekki að trúa bullgreinum eins og þeirri sem hún var að skrifa.
Eigum við ekki bara að taka þeim ráðum og hætta að dreifa þessu kjaftæði?

Grauturinn hans Árna

Á fundi sem Árni Sigfússon átti með stjórnendum Skólamatar fyrir skömmu tók bæjarstjóri þá ákvörðun að bjóða grunnskólabörnum upp í Reykjanesbæ upp á frían graut í morgunmat. Öðlingurinn Árni tók þessa ákvörðun án nokkurs sýnilegs samráðs við bæjarráð eða fræðsluráð og að því er virðist án þess að nokkur umræða hafi farið fram um málið innan stjórnsýslunnar.
Það er alveg magnað eitt og sér að Árni upplifi sig sem slíkan einvald að hann afgreiðir svona lagað eins og hendi sé veifað en tímasetningin er ekki síður áhugaverð.
Í einhverju örvæntingarfálmi til að bregðast við umfjöllun (m.a. hér) um hve aftarlega svöng börn virðast lenda í forgangsröð bæjarins notar Árni stöðu sína til að næla í sig skrautfjöður á kostnað bæjarsjóðs rétt fyrir kosningar.
Áætlað er að þetta byrji næsta miðvikudag og ég reikna fastlega með að því fylgi fagurgali í Víkurfréttum með mynd af Árna.

Ég skúbba hér með þeirri frétt úr höndum þeirra.

Þessi ákvörðun er tekin korter í kosningar þrátt fyrir að lengi hafi verið umræða um þörfina á að gera þetta en hvorki hefur fundist vilji né peningar. Fyrr en nú.

Eins og með margt annað hjá Sjálfstæðismönnum í Reykjanesbæ virðist áherslan vera fyrst og fremst á að skapa gott fréttatækifæri. Það sést á því að þetta kosningatrikk er kokkað upp í svo miklum flýti að enginn tími er til að skipuleggja dreifinguna svo gert er ráð fyrir að fara þá auðveldu leið að útdeila grautnum eingöngu til unglinga í fyrstu frímínútum dagsins kl. 9:30 þegar þeir mega vera inni en yngri börnin ekki. En hvað gerir maður ekki fyrir góðan fréttaflutning?

Allir stjórnmálamenn elska myndir af sér vera góðir við börn því þær vekja svo ljúf hugrenningatengsl hjá kjósendum og þó ég sé að skúbba þessari frétt frá vinum Árna get ég ekki með góðri samvisku haft af honum tækifærið. Því læt ég fylgja með þessa teikningu sem ég tel að fangi nokkuð vel væntingar þeirra:


Leikur að tölum um mat

Í Reykjanesbæ býr fjöldi barna við þann nöturlega veruleika að foreldrar þeirra eiga ekki peninga fyrir mat og nýlega kom umræða upp í Facebook grúbbu um börn sem vísað er frá afgreiðslu Skólamatar vegna skulda foreldra þeirra. Þar kom réttilega fram að slík tilvik heyra til undantekninga og að reynt sé að koma til móts við það fólk sem hefur ekki efni á mataráskrift en í umræðunni virðist enginn vera sammála um hvaðan sú aðstoð kemur.

Í þeirri viðleitni minni undanfarna mánuði að létta börnum efnalítilla foreldra á Suðurnesjum tilveruna með jólagjöfum og nú síðast páskaeggjum leitaði ég til Velferðarsjóðs Suðurnesja um aðstoð við dreifinguna. Ég valdi þau til aðstoðar vegna þess að þar er skilvirk og góð umsýsla sem tryggir að aðstoðinni er útdeilt til þeirra sem mest þurfa á henni að halda. Ég komst að því að auk þess að aðstoða fólk með ýmsar nauðsynjar greiðir Velferðarsjóður skólamáltíðir fyrir tugi barna og aðstoðar við æfingagjöld og ýmislegt fleira sem gerir okkar verst stöddu börnum kleift að eiga sem eðlilegasta barnæsku miðað við jafnaldra þeirra. Sjóðurinn er rekinn að mestu leyti fyrir peninga Keflavíkurkirkju en einnig styðja fyrirtæki og einstaklingar á svæðinu við bakið á þeim. Hér er ágætt að staldra við og rifja upp 31. grein Barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna um jöfn tækifæri barna til slíkrar iðju:

Reykjanesbær ákvað nú í ár að kominn væri tími til að styðja við starf sjóðsins og til stendur að reiða fram fram eina milljón króna til reksturs sjóðsins, sem stendur ekki sérlega vel í ljósi þess mikla fátæktarvanda sem við glímum við. Mér finnst þessi stuðningur Reykjensbæjar sjálfsagður og löngu tímabær enda hefur það komið fram í umræðunni að þegar fólk leitar til bæjarins eftir aðstoð við matarkaup er vísað á Velferðarsjóðinn og því eðlilegt að bærinn taki þátt í kostnaðinum.

En þegar ég skoðaði umræðuna um þessi mál og tölur tengdar henni fór ég að rissa upp tölur og tengja þær saman og hér er sitthvað sem ég komst að:

Áskrift að hádegismat í grunnskólum Reykjanesbæjar kostar kr. 298,- fyrir hverja máltíð sem gerir um 6 þúsund krónur á mánuði.

Velferðarsjóður greiðir um 300 þúsund krónur á mánuði fyrir mataráskriftir þeirra sem hafa ekki efni á því. Þetta þýðir að einnar milljónar framlag Reykjanesbæjar dekkar um þrjá og hálfan mánuð. Mataráskriftirnar eru þó eins og áður sagði bara hluti af útgjöldum sjóðsins.

En yfir í annað.

Tvisvar sinnum á ári fer Árni Sigfússon með lykilstarfsfólk (þá sem hafa „-stjóri“ í starfsheitinu og nokkra til) á tveggja daga vinnufund á hótel úti á landi. Árið 2013 fór hópurinn annars vegar á Hótel Geysi og greiddi fyrir það kr. 385.000,- og hins vegar á Frost og funa og greiddu fyrir það kr. 579.000,-. Kostnaður við þessar tvær vinnuferðir er samanlagður 964 þúsund krónur.

Ef við ímyndum okkur að Árni og hans fólk hefði gert sér að góðu að vinna í fundarsölum nýja ráðhússins, hvað hefði þá mátt gera fyrir þessa peninga? Til dæmis hefðum við getað gefið 800 svöngum grunnskólabörnum ókeypis máltíð í þá fjóra daga sem þau funduðu á hótelunum. Ef við horfum samt eilítið praktískar á málið og reynum að nýta skynsamlega þessar þrjú þúsund tvö hundruð þrjátíu og fimm máltíðir sem hægt væri að kaupa fyrir fundarferðirnar, þá hefðu 18 fátæk börn getað fengið ókeypis skólamáltíðir í heilt ár.

…en hvað er það á við að geta hresst sig við í hótellauginni eftir erfiða fundartörn?

Páskaeggin sem ég fékk Velferðarsjóði til dreifingar voru eitt hundrað talsins og þau gengu öll út. Það er staðreynd að tólf þúsund börn á Íslandi búa við fátækt, svo ég hygg það ekki glæfralegt mat að ætla að eitt hundrað börn í Reykjanesbæ og nágrenni búi við skort.

Með þessi hundrað börn í huga er forvitnilegt að sjá hvernig Sjálfstæðismenn í bæjarstjórn Reykjanesbæjar forgangsraða þegar kemur að því að ráðstafa peningum. Turninn sem stendur á nýja Parísartorginu kostaði 4,5 milljónir skv. samantekt framkvæmdastjóra umhverfis- og skipulagssviðs og ég get ekki annað en velt því fyrir mér hvað fengist fyrir þá upphæð. Hafa ber í huga að ég er ekki að tala um kostnað við hringtorgið sjálft, sem er samgöngubót, heldur skrautfjöðrina sem nauðsynlegt þótti að setja á það.

Fyrir þá peninga gætum við gefið 84 börnum skólamat í heilt ár. Við þyrftum ekki að hafa miklar áhyggjur af þessum 16 sem upp á vantar ef Árni og hans lykilfólk sættu sig við að funda á sínum vinnustað eins og öðrum starfsmönnum bæjarins er uppálagt að gera.

Það er samt ástæðulaust að taka þennan lúxus af mikilvæga fólkinu í fílabeinsturninum ráðhúsinu svo við skulum athuga hvað við gætum t.d. gert fyrir bæjarhliðin sem hlaðin voru síðasta sumar. Þau eru liður í framtíðarsýn Reykjanesbæjar sem virðist leggja hvað ríkasta áherslu á að bærinn okkar líti vel út á yfirborðinu.

„Hvaða fátæku börn?“

Ef við bætum við þeim 23 milljónum sem Reykjanesbær greiddi vegna bæjarhliðanna gætum við ekki aðeins gefið hverju einasta af þessum hundrað börnum fríar skólamáltíðir í heilt ár. Við gætum bætt um betur og veitt þeim öllum möguleikann á menningar- og tómstundaiðkun og greitt fyrir þau einn vetur í tónlistarnámi eða íþróttaæfingum. Það besta er að þau þurfa ekki að láta sér nægja eitt ár, því peningurinn dugar fyrir æfingum og máltíðum í rúm tvö ár.

Allt er þetta þó bara draumsýn, því þessi peningur er bundinn í steypu, grjóti og munaði fyrir þá hæst launuðu í boði okkar hinna.

Erum við í alvöru fjölskylduvænt bæjarfélag?